TÜİK Gelir Değişikliklerini Açıkladı: Zenginler Daha da Zenginleşirken Ülkenin Yüzde 61’i Düşük Gelir Grubu
Türkiye’de son yıllarda ortadan kaybolan orta sınıf tartışması sürerken, maaş artışlarında beyaz yakalı kesimin asgari ücretini izliyoruz. Orta sınıf deyince, asgari ücrete yakın düzeylerdeki algının TÜİK Gelir Dağılım İstatistiklerine nasıl yansıdığını görelim.
Kaynak:https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index…
TÜİK Gelir Dağılımı İstatistiklerinde yüzde 5’lik kümeye ayrılan gelir sahiplerinin 2022’de en alt segmentte artış yaşadığı görüldü.
Son yüzde 20’lik kesim, yani halk arasında en düşük gelir grubu, en yoksul kesim, toplumun yüzde 48’ini oluşturuyordu. Alt-orta gelir grubuyla birlikte toplumun yüzde 61’i alt gelir gruplarından oluşuyor.
“Gelir dağılımı eşitsizliğinin ölçütlerinden biri olan Gini katsayısı sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımındaki eşitliği, gelir dağılımındaki bozulmayı ise sıfıra yaklaştıkça eşitliği ifade ediyor” ifadesi ile gelir dağılımındaki bozulmanın pandemi sürecini aştığı gözlemlendi. birine yaklaşıyor.”
Sosyal transferler hariç tutulduğunda son 10 yılda gözlenen artış belirginleşirken, toplumdaki yardımların istikrara kavuşması sayısal olarak görülüyor.
Bir hanenin ortalama geliri arttı. Ancak bu verilerin TL cinsinden olması enflasyon gerçeğini de beraberinde getiriyor.
Yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri 98 bin 416 TL olurken, taban fiyat için aylık ortalama 8 bin 201 TL, ülkede ‘asgari ücret tuzağında’ olduğumuzu gösterdi. Yıllık ortalama eş değer (gelirin doğrudan kişi sayısına bölünmesiyle değil, yetişkin dağılımına göre ağırlıklandırılmasıyla gelirin hesaplanması) hanehalkı harcanabilir gelir 48 bin 642 TL oldu. Bu da kişi başına düşen gelirin aylık yaklaşık 4 bin 53 TL olduğunu gösterdi.
En yüksek gelir tek kişide yaşayanlarda olurken, çekirdek aile olmayan birden fazla kişiden oluşan hanelerde yani konut refakatçiliği gibi sistemlerde de yüksek artış gösterdi.
Toplam gelirden en yüksek pay her zaman olduğu gibi “maaş ve ücret gelirleri” tarafından alınsa da geçen yıl yüzde 47,1 olan pay bu yıl yüzde 46,2’ye geriledi.
En yüksek yıllık ortalama “esas iş geliri” yükseköğretim mezunlarında 87 bin 451 TL olurken, asgari fiyat artışlarının bu gelirlere yansımaları da farklı oldu.
Yükseköğretim mezunlarının gelirleri geçen yıla göre yüzde 28 artarken, hiç okul bitirmemiş olanların gelirlerindeki artış yüzde 34,1, ortaokul eğitimindeki artış ise yüzde 32,7 oldu. Kadınlar için gelir artışı, erkeklerinkinden çok daha düşüktü.
Yıllık ortalama temel işletme gelirinde en yüksek artış yüzde 41,3 ile tarım faslında olurken, sanayide 62 bin 200 TL, hizmetler sektöründe ise 66 bin 72 TL gelir elde edildiği görüldü.
Enflasyonla büyüme, piyasalardaki belirsizlik, “yüksek” maaş artışları yine işverenlere yaradı!
TÜİK’in açıklamaları durumu tamamıyla ortaya koydu:
Yıllık ortalama asıl iş gelirleri ise işverenler için 220 bin 482 TL, kendi hesabına çalışanlar için 58 bin 697 TL, ücretliler için 56 bin 899 TL ve yevmiyeliler için 25 bin 632 TL olarak hesaplandı.
Bir önceki yıla göre en yüksek artış %61,8 ile işverenlerde, en düşük artış ise %21,5 ile ücretlilerde oldu.
Türkiye’deki gelir dağılımı bu formda haritaya yansır. Gelir eşitsizliğinin en yüksek olduğu bölge İstanbul oldu.
Gelir dağılımındaki değişikliklerde en yoksul yüzde 10’un yüzde 70,5’i yerini değiştiremezken, bir önceki yılda bir basamak yükselenlerin yüzde 21,1’i daha da yoksullaştı. Zirvede de değişimler hızlıydı.
